
W strukturze organizacji obrony przeciwlotniczej kraju istotne miejsce zajmowały struktury administracji cywilnej. W skład organow O.P.L. wchodziły struktury odpowiedzialne za przygotowanie i prowadzenie biernej obrony przeciwlotniczej na poziomie miasta, dzielnicy, czy konkretnego domu. Najczęściej funkcje te obejmowali rezerwiści lub członkowie Ligii Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Warto jednak zauważyć, iż bardzo często błędnie utożsamia się L.O.P.P. z organami administracji O.P.L.
Oryginalna opaska organów samoobrony O.P.L. ze zbiorów Muzeum Lubelskiego.
Dnia 28 września 1938 r. Minister Spraw Wewnętrznych wprowadził oznaczenia dla personelu organów cywilnej O.P.L. w postaci opaski i klamry. Personel organów miał obowiązek ich noszenia w czasie wykonywania czynności bezpośrednio związanych z pełnieniem powierzonych funkcji zarówno w czasie pokoju jak i w czasie pogotowia przeciwlotniczego. Opaski należało wykonać we własnym zakresie. Dystrybucję klamer prowadzono za pośrednictwem komórek organizacyjnych L.O.P.P. Koszty zaopatrzenia się w opaski ponosiły zakłady we własnym zakresie.
Klamra
Klamra miała postać owalną, jednakową dla wszystkich organów. Wykonywane były z metalu oksydowanego, choć w rzeczywistości wykonywane były także z mosiądzu. U góry klamra zawierała napis „Obrona” rozdzielony pośreodu tego słowa sylwetką nurkującego samolotu. Po bokach klamry sylwetki spadających bomb. U dołu napis „Przeciwlotnicza”. Klamra była nakładana przez specjalny uchwyt na opaskę.
Opaska
Opaska miała mieć szerokośc 8 cm i miała być sporządzona z dowolnej tkaniny o barwie zasadniczej żółtej w połączeniu z barwą czerwoną dla organów OPL miasta oraz barwą zieloną dla organów samoobrony. Wzory opasek prezentuje poniższa tabela. Ilość pasków zależna była od szczebla w hierarchii organizacyjnej OPL danego miasta i wzrasta zależnie od ilości szczebli. Opaskę noszono na lewym przedramieniu
Przepisowe wymiary opaski.
Barwy opaski | Funkcja |
---|---|
![]() |
- Komendant O.P.L. dzielnicy - Zastępca Komendanta O.P.L. dzielnicy - Szefowie służb O.P.L. dzielnicy |
![]() |
- Komendant O.P.L. miasta - Zastępca Komendanta O.P.L. miasta - Szefowie służb O.P.L. miasta |
![]() |
- Organy wykonawcze O.P.L. miasta |
![]() |
- Organy kierownicze samoobrony - Komendanci O.P.L. domów - Komendanci O.P.L. bloków - Zastępcy komendantów O.P.L. domów i bloków |
![]() |
- Organy wykonawcze samoobrony O.P.L. |
Autor: Paweł Janicki
Źródło - dokumentacja zgromadzona w Centralnym Archiwum Wojskowym