Biblioteczka » Pociągi pancerne

"Różnorodna rola pociąga pancernego" - 1930 - por. Bernard Sobczyński

"Różnorodna rola pociąga pancernego"

por. Sobczyński Bernard1

Przegląd Wojskowo - Techniczny 1930

(zachowano pisownię oryginalną)

 

Użycie pociągu pancernego jako baterji kolejowej może mieć miejsce i zastosowanie głównie w wojnie ruchomej, a szczególnie w natarciu i pościgu, kiedy własne baterje nie zdążą za szybko posuwającą się kawalerją i samochodami panc., oraz przy zwalczeniu nieprzyjacielskich pociągów pancernych i do wykonania zadań powierzonych polowej artylerji, jak np. ostrzeliwanie pewnych objektów, lub miejscowości, zajętych przez nieprzyjaciela, punktów koncentracji oddziałów nieprzyjacielskich, oraz bateryji miejsc oporu, następnie do wspierania natarcia własnej piechoty.

 

Pociąg pancerny, dysponując prócz ognia karabinów maszynowych poważną siłą ognia artylerji równającego się sile ognia baterji, jest wybitnym pomocnikiem piechoty tak w natarciu, jak również i w obronie, oczywiście przy jaknajściślejszej łączności taktycznej i technicznej z oddziałami, z któremi współpracuje.

 

Zadanie pociągu pancernego, wspierającego jako baterja kolejowa natarcie piechoty, polegać będzie na ułatwianiu lub nawet utorowaniu jej drogi wgłąb nieprzyjaciela, wspieranie jej ogniem przy posuwaniu się i osłanianiu jej przed wszystkiemi przeciwśrodkami nieprzyjaciela.

 

Przeprowadzenie natarcia piechoty poprzedzić musi artylerja pociągu pancernego ogniem przygotowawczym skierowanym na punkty oporu lub te punkty, których zdobycie przyczynić się może do zajęcia pozycji przeciwnika.

 

Aby nie zdradzić przedwcześnie wystąpienia pociągu pancernego ze względu na nieprzyjacielską artylerję i pociągi pancerne, oraz wykorzystanie momentu zaskoczenia, ogień przygotowawczy winien być krótkotrwały i polegać będzie na zastosowaniu ruchomego ognia zaporowego, który, obejmując pewną strefę przed czołowemi linjami własnej piechoty, posuwa się skokami przed piechotą, dostosowując się do je j szybkości.

 

Ogromnej wagi wynikami będą w tym momencie walki, obserwacja, łączność i dyscyplina ogniowa.

 

Prócz stosowanego zasadniczo przy natarciu piechoty ruchomego ognia zaporowego, użyty być może ogień osłaniający, który ma na celu obezwładnienie nieprzyjacielskich flankujących punktów oporu, oślepienie punktów dających nieprzyjacielowi możność obserwacji, ostrzeliwanie miejsc koncentracji nieprzyjacielskich oddziałów i unieszkodliwienia przeciwnatarcia na pewnym odcinku. 

 

Charakterystyka pociągu pancernego przedewszystkiem ruchliwość jego, oraz sposób taktycznego użycia wymagać będą w wielu wypadkach współpracy w polu z bronią posiadającą jako zasadnicze cechy: ruchliwość i szybkość - charakterystyka, którą wykazuje przedewszystkim kawaleria.

 

Obie te bronie, uzupełniając się wzajemnie, będą miały doskonałe zastosowanie wszędzie tam, gdzie chodzi o wykorzystanie momentu zaskoczenia i efektu moralnego, w wykorzystanie czynnika jakim jest szybkość poruszania się i siła uderzenia.

 

Charakter jazdy sprawia, że wystąpienie jej do działań w polu będzie miało miejsce w wielu identycznych wypadkach jak przy wystąpieniu pociągu pancernego, a  mianowicie w okresie wojny ruchomej, t. j. w czasie osłony i koncentracji, przy przeprowadzeniu zwiadów terenu i rozpoznaniu przeciwnika, utrzymaniu łączności, ubezpieczeniu innych oddziałów, przeprowadzeniu wypraw przy wykorzystaniu momentu zaskoczenia.

 

Pociąg pancerny występujący z kawalerią, która zabezpieczy jego tyły i flanki, będzie w możności poprzeć ją przy wykonaniu jej zadań, wykorzystując siłę ogniową własnej artylerji i karabinów maszynowych.

 

Współdziałanie pociągu pancernego z kawalerją jest bardzo wskazanem ze względu na przytoczoną już przedtem charakterystykę pociągów pancernych z jednej strony i cechy kawalerji z drugiej strony, a mianowicie jej wielką wrażliwość na ogień nieprzyjacielskiej piechoty i artylerji, lotników i t. d. ze względu na duży cel jaki stanowi jeździec z koniem, oraz trudności w dowodzeniu i utrzymaniu łączności z powodu szybkości je j ruchów.

 

Wobec wspomnianych ujemnych cech kawalerji, a głównie jej wrażliwości na ogień nieprzyjacielski pociągi pancerne samodzielnie, względnie przy współdziałaniu z samochodami pancernemi stanowić będa, ze względu na swoją odporność dzięki opancerzeniu, pierwszorzędny równoważnik i broń towarzyszącą, a praca opierać się będzie na wzajemnym osłanianiu.

 

Szerokie pole działania otwiera się tam dla pociągu pancernego, gdzie inne oddziały z powodu trudności terenowych i komunikacyjnych posuwają się wzdłuż linij kolejowych i pociąg pancerny przy ściślejszej łączności z patrolami, wysłanemi przez podjazdy kawalerji obejmie zadanie osłony i poparcia jej, oraz piechoty posuwającej się w natarciu, zastępując, jak wyżej wspomniałem, artylerję.

 

Opracował: Paweł Ludwiczak


1por. Sobczyński Bernard - ur.20 sierpnia 1892 r. Oficer służby stałej w korpusie oficerów piechoty w 51. p.p. W 1923 r. w kadrze pociągu pancernego "Paderewski". W 1924 r. w Dywizjonie Cwiczebnym Pociągów Pancernych. Najprawdopodobniej na początku lat 30-tych przeniesiony do rezerwy.