"Wytyczne do instrukcji ćwiczeń i zawodów sportowych w służbie łączności"

por. J. Kurpisz

Pzzegląd Wojskowo-Techniczny z 1928r.

Zachowano pisownię oryginalną

 

OD REDAKCJI. Sprawa ćwiczeń i zawodów sportowych wojsk łączności była już poruszona na łamach „Przeglądu Wojskowo-Technicznego“. Wobec zbliżającego się okresu ćwiczeń letnich oraz nieukazania się dotychczas szczegółowej instrukcji dla ćwiczeń tego rodzaju, umieszczamy poniżej artykuł por. Kurpisza z O. S. I. - w przekonaniu, że artykuł ten zainteresuje naszych czytelników oraz da materjał do dalszych prac w tym kierunku.

Doceniając należycie doniosłe znaczenie, jakie posiadają wszelkie zawody dla wojska - oddziały wojska łączności oraz pułków broni organizują od pewnego czasu specjalne zawody sportowe z zakresu służby łączności.

 

Zawody te noszą jednak raczej charakter sporadyczny, a organizacja zawodów nie została dotychczas jeszcze ujęta w ramy regulaminu lub instrukcji, specjalnej.

 

Stojąc na stanowisku, że zawody takie są dobrym sprawdzianem użyteczności stosowanych metod szkolenia i że wobec tego urządzanie takich zawodów jest bardzo wskazane - uważam, że przyniosą one największą korzyść tylko wtedy, jeżeli są należycie przeprowadzone. Na podstawie spostrzeżeń własnych oraz materjałów, opublikowanych w prasie wojskowej niemieckiej - podaję opracowane przezemnie wytyczne, które mogłyby stanowić szkielet podobnej instrukcji.

 

A. Cel zawodów.

Celem ćwiczeń sportowych w służbie łączności jest podniesienie sprawności żołnierzy w technicznem opanowaniu wszystkich działów łączności oraz osiągnięcie najwyższego poziomu w szybkiem i sprawnem uruchomieniu, obsługiwaniu i wykorzystaniu poszczególnych środków łączności.

 

Zawody, będące środkiem szlachetnego współzawodnictwa szczególnie przy technicznem wyszkoleniu, nadają się do osiągnięcia największych wyczynów. Jednakże celem uniknięcia spaczenia charakteru zawodów, przez położenie większego nacisku na same wyniki, nie zaś na dobre wykonanie - podstawą jest uprzednie zupełne zakończenie praktycznej szkoły pojedyńczego żołnierza w odnośnym dziale łączności. Pozatem celem zawodów będzie bliższe zaznajomienie wszystkich wojskowych z poszczególnemi dziedzinami służby łączności, w wykonaniu najszybszem i najdokładniejszem.

 

B. Przedmiot ćwiczeń i zawodów

Przedmiotem sportowych ćwiczeń i zawodów może być każda czynność w służbie łączności, jak na przykład nadawanie i odbiór znaków alfabetu Morse`a (zawody w nadawaniu i odbiorze), przeprowadzenie poszczególnych czynności w budowie linji polowych i stałych, urządzanie stacyj telefonicznych (końcowych i pośrednich), ustawianie różnych stacyj radjotelegraficznych oraz przygotowanie do nawiązania korespondencji, urządzanie stacji sygnalizacji świetlnej, wybór najdogodniejszych stanowisk w terenie, przesyłanie fonogramów, radjotelegramów oraz telegramów sygnalizacji świetlnej, szyfrowanie oraz deszyfrowanie i t.p.   

 

 

C. Podział zawodów

Zawody pod względem ilości biorących udział zawodników można podzielić na:

• zawody w pojedyńczem współzawodnictwie,

• zawody jednostek (patroli, sekcyj, drużyn i t.p.) w tej samej dziedzinie służby (np. patrole telefoniczne, sygnalizacji świetlnej, stacje radjotelegraficzne tego samego typu i t.p.), oraz

• zawody oddziałów łączności o identycznym składzie, wyposażonych w możliwie największą ilość środków łączności.

D. Wskazane ćwiczenia do zawodów.

1. Uwagi ogólne.

Poniżej przytoczone ćwiczenia mają za zadanie wzbudzenie u żołnierzy zainteresowania zawodami sportowemi w służbie łączności. Dowódcy kompanij łączności oraz oficerowie łączności pułków broni, którzy bezpośrednio kierują wyszkoleniem podległych im oddziałów, powinni ćwiczenia te jaknajbardziej urozmaicać, celem wzbudzenia u żołnierzy sportowego ducha zarówno i w służbie technicznej.

 

2. Ćwiczenia z zakresu telefonji i telegrafji.

a) Czynności pojedyńcze: urządzenie polowej stacji telefonicznej, współzawodnictwo w marszu oraz biegu w pełnym rynsztunku bojowym i technicznym, przesyłanie i odbieranie fonogramów (również i w masce gazowej), łączenie kabli polowych i przewodów gołych (drutów), wiązanie przewodów, wyszukiwanie błędów w uszkodzonych aparatach i przewodach, wybijanie otworów do ustawiania tyczek i palików, ustawianie tyczek i palików oraz wzmacnianie ich odciążkami, kopanie dołów dla słupów do przewodów stałych, włażenie na słupy, nadawanie i odbiór telegramów zapomocą brzęczyka, aparatu Morse‘a, oraz słuchawki.

 

b) Czynności jednostek: budowa i przebudowa linij telefonicznych i telegraficznych polowych w różnych warunkach przez jednostki etatowo wyposażone - piesze i konne, wytyczanie linij stałych, prowadzenie przewodów stałych na slupach, ustawianie slupów, przygotowywanie nowych słupów, zakładanie izolatorów, urządzanie stacyj telefonicznych i telegraficznych, załączanie się do gotowych linij, budowanie linji polowej w nałożonej masce, odszukiwanie i usuwanie uszkodzeń (również i w nocy), trasowanie rowów dla kabli polowych, zakładanie kabli w rowach, przenoszenie stacyj telefonicznych (stacje wycofujące się przy ostrzeliwaniu), musztra jednostek budowlanych i t. p.

 

3. Ćwiczenia z zakresu radjotelegrafji:

a) czynności pojedyncze dla szeregowców, rozwijanie i zwijanie linek oraz drutów anteny, wbijanie śledzi, dostrajanie aparatu, przygotowanie nadajnika i odbiornika do pracy, odbiór i nadawanie znaków alfabetu Morse‘a, odbiór w nałożonej masce gazowej, współzawodnictwo w marszu, ewentualnie biegu ze sprzętem małej stacji radjotelegraficznej (okopowej)

 

b) czynności dla podoficerów: jak dla szeregowców, lecz odpowiednio do zadania.

 

c) czynności jednostek radjotelegraficznych: musztra stacyjna piesza i konna, ustawianie masztu i rozwijanie anteny, przygotowanie stacyj radjotelegraficznych do korespondencji, wymiana określonej i identycznej ilości telegramów, zwinięcie stacyj.

 

4. ćwiczenia w sygnalizacji ręcznej i świetlnej.

 

a) czynności pojedyńcze:

nadawanie i odbiór znaków za pomocą sygnalizacji ręcznej i świetlnej, marsz i bieg ze sprzętem (również i przez przeszkody).

 

b) czynności jednostek:

ustawianie stacyj sygnalizacji ręcznej i świetlnej w terenie (wybór miejsca), nawiązanie łączności ze stacjami wspołpracującemi, nadawanie i odbiór telegramów, marsz i bieg ze sprzętem (również i przez przeszkody), przenoszenie stacyj sygnalizacji świetlnej przy ostrzeliwaniu, zwinięcie stacji.

 

5. Ćwiczenia z płachtami.

Układanie płacht dla łączności z lotnikiem na sygnał, wbijanie kołków, utrzymujących płachty, zamiana koloru płachty na sygnał.

 

6. Ćwiczenia z gołębiami pocztowemi.

Przenoszenie koszów z gołębiami, wypuszczanie gołębi, trenowanie gołębi w dalekich lotach

 

7. Ćwiczenia z psami meldunkowymi.

Biegi psów w rozmaitych kierunkach i w terenie bez lub z przeszkodami naturalnemi, względnie sztucznemi. Trenowanie psów meldunkowych dla celów specjalnych (rozwijanie kabla, przenoszenie gołębi i sprzętu).

 

E. Ocenianie zawodów.

Przy wszelkich zawodach należy bezwzględnie obok czasu wykonania przedewszystkiem uwzględniać sprawność wykonania odnośnego ćwiczenia oraz osiągnięty wynik.

 

Sposób wykonania oznacza się przez punkty karne, przyczem wskazane jest jako punkt karny doliczać odpowiednią ilość sekund, względnie minut (określić to powinien regulamin danych zawodów) do osiągniętego czasu.

 

Przy zawodach oddziałów łączności, wyposażonych w różne środki łączności, ocenia się wyczyny poszczególnych jednostek, obsługujących odnośny sprzęt, poczem przez dodanie wszystkich wyników otrzymuje się ocenę ogólną, wyrażoną w jednostkach czasu i punktami.

 

Pożądane jest, celem zapewnienia ocen sprawiedliwych i niezależnych od indywidualnego poglądu danego sędziego - ocenianie tych samych wyczynów wszystkich zawodników względnie jednostek przez tych samych rozjemców (sędziów), a więc naprzykład ten sam rozjemca ocenia kopanie dołów przez każdego z zawodników, inny budowanie linji polowej przez wszystkie drużyny telegraficzne, inny wreszcie nadawanie telegramów świetlnych i t. p.

 

F. Ubiór do zawodów.

Wszyscy zawodnicy stają zarówno do zawodów indywidualnych, jak i zespołowych w przepisowym ubiorze i ekwipunku polowym, o ile regulamin zawodów nie dopuszcza w danym wypadku pewnych ułatwień, względnie obciążeń.

 

 

G. Przykład zawodów sportowych oddziałów łączności.

Po przeprowadzeniu zawodów wewnątrz danego oddziałuwojska łączności, względnie pułków broni - dalszym etapem jest zespolenie jednostek wybranych na podstawie tych zawodów w sztafety danego oddziału, pomiędzy któremi odbywają się zawody, dla dalszej selekcji sztafet. Poniżej podaję przykład typowy zawodów pomiędzy sztafetami, zorganizowanych tak, ażeby w grę weszły rozmaite środki łączności.

 

Zawody pomiędzy sztafetami oddziałów łączności:

           
a) Skład sztafety i jej wyposażenie:

1 drużyna telegraficzna z etatowym zestawem telefonicznym drużynowym - zdolna do budowy linji telefonicznej dwuprzewodowej polowej długości 1 km na podporach naturalnych i sztucznych.
2 małe stacje radjotelegraficzne w pełnem polowem wyposażeniu.

2 patrole sygnalizacji świetlnej, wyposażone w aparaty sygnalizacji świetlnej dowództw lub broni.

2 przewodników psów meldunkowych z 1 psem meldunkowym.

2 gońców.

2 cyklistów.

           

Urządzenie sztafety przedstawia schemat na rysunku 1.

 

b) Przebieg zawodów.

Drużyna urządza w punkcie P początkową stację telefoniczną, przy której pozostaje rozjemca Nr. 1 (R1), poczem buduje linję telefoniczną dwuprzewodową długości 1 km kablem polowym od startu do punktu K, gdzie uruchamia stację końcową telefoniczną. Natychmiast po urządzeniu stacji początkowej rozjemca Nr. 1 wręcza jej kierownikowi uprzednio zaszyfrowany fonogram o 50 znakach, który tenże przesyła do stacji K po jej uruchomieniu. Kierownik stacji K po odebraniu fonogramu wręcza go rozjemcy Nr. 1, który towarzyszył budowie linji oraz kontrolował urządzanie stacji telefonicznej końcowej, a który następnie oddaje telegram gońcowi Nr. 1 z łańcucha gońców, ustawionych pomiędzy punktami K i SN.

 

Rozjemca Nr. 2 udaje się w międzyczasie do stacji radjotelegraficznej nadawczej, ustawionej w punkcie SN, której podaje sygnał do ustawienia się niezwłocznie po doręczeniu mu telegramu przez gońca Nr. 3. Następnie, jeszcze w czasie ustawiania stacji, wręcza jej kierownikowi radjotelegram, przeznaczony dla stacji ustawionej już w punkcie SO, na znak przybyłego do niej rozjemcy Nr. 1.

 

Kierownik stacji SO oddaje odebrany od stacji SN radjotelegram rozjemcy Nr. 1,który wręcza go cykliście Nr. 1, celem przekania go dalej do SS1 za pośrednictwem cyklisty Nr. 2.

 

Po odebraniu telegramu od cyklisty Nr. 2, rozjemca Nr. 2 podaje znak do ustawenia stacji sygnalizacji, świetlnej SS1, natomiast rozjemca Nr. 1 znak podobny, celem ustawienia stacji świetlnej w punkcie SS2. Stacja SS1 nadaje otrzymany od rozjemcy Nr. 2 telegram do stacji SS2, która doręcza go rozjemcy Nr. 1. Rozjemca Nr. 1 wręcza go przewodnikowi psów meldunkowych PP2, który w międzyczasie przyprowadził do punktu PP2 swego psa meldunkowego z PP1. Pies wypuszczony wraz z telegramem z punktu PP2, przybiega do przewodnika PP1, który po wyjęciu telegramu z tulejki doręcza go rozjemcy Nr. 2, przybyłemu do punktu PP1.

 

c) Rozjemcy: Droga rozjemcy Nr. 1 i Nr. 2 oznaczona jest na schemacie.

d) Wszystkie czynności, tak przy uruchomieniu poszczególnych środków łączności, jak i postępowanie z telegramami, powinny odbywać się ściśle według odpowiednich obowiązujących regulaminów poszczególnych rodzajów środków łączności oraz ogólnego regulaminu służby ruchu.

e) Sposób oceny: osobno dla każdego z użytych środków łączności. Ustala się: 1) czas oraz 2) punkty karne.

 

ad 1. — ogólny czas zużyty otrzymuje się przez dodanie czasu, zużytego na ustalenie każdego środka łączności do czasu, zużytego na przesłanie telegramu przy każdem połączeniu.

ad 2. — punkty karne oblicza się jak przy zawodach indywidualnych, względnie jednostek.

 

H. Nagrody.

Nagrody jednorazowe powinny otrzymywać zwycięskie jednostki w zawodach wewnątrz oddziałów w postaci dyplomów, ofiarowanych przez dowództwa danych oddziałów.

 

Zwycięska sztafeta łączności otrzymuje nagrodę przechodnią ofiarowaną przez  M. S. Wojsk, oraz dyplom honorowy.

---

Opracował Tomasz Mikołajczak