MINISTERSTWO SPRAW WOJSKOWYCH
DEPARTAMENT ARTYLERII
WYDZIAŁ STUDIÓW
N o t a t k a: "Charakterystyka środków łączności artylerii niemieckiej i sowieckiej"
Dokument bez daty. Sugerowana data: 1935 - 1939
Źródło: Centralne Archiwum Wojskowe
Dokument zawiera odręczne poprawki - oznaczono w tekście przez redaktora.
Porównując stan środków łączności artylerii niemieckiej i sowieckiej stwierdzamy, że wyposażenie w personel i sprzęt łączności jednostek artylerii sowieckiej [dopisek ręczny: „i niemieckiej”] przewyższa wyposażenie polskie. [przekreślone:] Jeśli chodzi o Niemcy, to mają oni więcej niż my środków a mniej personelu.
[przekreślone:] Niemiecka drużyna łączności baterii liczy 15 szeregowców łączności – polska 21. Ta rażąca różnica tłumaczy się tym, że Niemcy wprowadzili na wyposażenie baterii 2 patrole radio. Gdyby nie posiadali tych patroli, jak my obecnie i musieliby je zastąpić patrolem telefonicznym, to ogólna ilość szeregowych drużyny łączności u Niemców wynosiłaby 21 ludzi t.j. Równo tyle co w naszej baterii.[koniec przekreślenia]
Należy stwierdzić, że stan ilościowy szeregowych i sprzętu w naszych pododdziałach artyleryjskich łączności powinien bezwzględnie przewyższać [przekreślone: odpowiedni] stan [dopisek:tych jednostek w] artylerii niemieckiej i sowieckiej.[podkreślenie ołówkiem:]Jest to podyktowanie koniecznością wykonania przez naszą artylerię znacznej ilości zadań mąłą ilością sprzętu. Konieczność ta wypływa już z zadań naszej wielkiej jednostki /D.P./ która niejednokrotnie będzie zmuszoną do przygotowania działań w kilku kierunkach, opierając ich powodzenie na szybkim i sprawnym manewrze swej artylerii. Manewr ten zależyć będzie li tylko od ilości dyspozycyjnych niezawodnych środków łączności. Zmniejszenie ilości tych środków w naszej artylerii poderwałoby z miejsca jej zdolność manewrową. Tym tłumaczy się ten paradoks, że słabsza w porównaniu z niemiecką i sowiecką, nasza artyleria winna mieć silniejszą obserwację i łączność.
Ponadto trzeba dodać, że Niemcy mogą nawet znacznie zmniejszyć swe środki łączności, przyjęli bowiem za jednostkę [przekreślone:bojową] ogniową dywizjon oraz posiadają poważne wzmocnienie łączności drutowej w postaci środków mechanicznych /samochody i motocykle/ oraz psy [dopisek:ów] meldunkowe. [dopisek: ych]
Istnieje jeszcze jedna przyczyna która pozwala Niemcom i Sowietm na zmniejszenie ilości środków łączności, to znaczna rozbudowa jednostek pomiarowych /cały dyon pomiarów artyleryjskich Beobachtungsabteilung na dywizje w Niemczech ; bateria w Sowietach na pułk artylerii/. Jednostki te wyposażone we własne środki łączności przyjmują na siebie znaczną część zadań obserwacyjnych, zmniejszając tym samym wydajnie zakres pracy organów obserwacji i łączności na szczeblu dyonu i baterii.
[Przekreślone: W końcu należy nadmienić, że] [poprawione na wielką literę:Z]arówno Niemcy jak i Sowiety przy wprowadzeniu radia podkreślają że niezawodnym środkiem łączności jest i na razie tylko łączność drutowa.
Podręcznik niemiecki ujmuje tę sprawę w sposób następujący:
Die Wichtigsten Nachrichtenverbindungen der Batterie werden durch Drahtverbindungen sichergestellt. Trotz aller Wechselfaelle denen auch ausgesetzt sind, muessen się immer hergestellt und aufrechterhalten werden.
NIEMCY
Charakterystyka środków łączności.
1/ p.a.l. Posiada :
-pluton łączności
a/ Skład plutonu :
- 4 patrole telefoniczne konne
1 radio konne
4 radio tornistrowe konne
1 patrol sygnalizacji świetlnej konny
b/ Składy wyposażenia
Patrol telefoniczny [dopisek:konny]
Personel:1+5
Sprzęt: 4 aparaty telefoniczne z 4-ma słuchawkami dodatkowo i 4-ma łącznicami jedno gniazdowymi,
7km. Kabla lekkiego
4km kabla ciężkiego
Środki przewozowe:
Konie wierzchowe i 1 wóz telef. czterokonny
c/ Patrol radio
Personel: 2 konnych radiotelegrafistów i 1 aparat nadawczo odbiorczy
Środki przewozowe:
Konie wierzchowe i 1 koń juczny
d/ Patrol sygnalizacji świetlnej
Personel: 1+5
Sprzęt:2 aparaty /Blink/
Środki:
Konie wierzchowe
e/ Srodki mechaniczne
Na szczeblu p.a.l' u 10 motocykli i 2 auta osobowe
2/ Dyon posiada :
pluton łączności
a/ Skład plutonu:
- 2 patrole telefoniczne konne
-2 patrole telefoniczne pierze / przewożone na wozie łączn./
- 1 patrol radio konny
-[„2” poprawione na „4”] patrole [przekreślone: „sygn. świetlnej konnej” dopisek nieczytelny]
-[przekreślone: „1”, naniesione „4” przekreślone i poprawione na „1”] patrol psów meldunkowych
S [SOWIETY]
Składy i wyposażenie
b/Patrol telefoniczny konny
Personel 1+5
Sprzęt: 4 aparaty telefoniczne z 4-ma słuchawkami dodatkowymi i 4-ma łącznicami jedno gniazdkowymi,
7km. Kabla lekkiego,
4km. Kabla ciężkiego
Srodki przewozowe: konie wierzchowe i 1 wóz telef. cztero konny
Patrol telefoniczny pieszy /przewożony na wozie telefonicznym/
Personel: 1+4
Sprzęt: jak patrol konny ponadto 1 łącznice z 10-ma połączeniami
Srodki przewozowe: 1 wóz sześciokonny
Konny patrol radio – jak w p.a.l'u
[przekreślone:Patrol sygnalicji świetlnej – jak w p.a.l'u]
Patrol psów meldunkowych:
Personel: 2 przewodników
Srodki – 2-3 psy meldunkowe
Srodki mechaniczne : 3 motocykle
3/Bateria posiada:
Drużyna łączności.
a/Skład drużyny:
- 1 patrol telefoniczny pieszy
[dopisek: 1 patrol telefoniczny konny]
-1 patrol radiotornistrowy konny
1 patrol radiotornistrowy przewożony na wozie specjalnym
1 zestaw płacht sygnalizacyjnych dla współpracy z lotnikiem
- 4 pary płacht sygnalizacyjnych.
b/Skład i uposażenie – jak w dyonie i w p.a.l'u
c/Srodki mechaniczne – 1 motocykl
Niemcy [dopisek: i sowiety następującą [przekreślone:ilość aparatów telefonicznych, kabla i szeregowych na poszczególnych][dopisek nieczytelny] szczeblach dowodzenia artylerii.
| Oddział | Kabel | Aparaty [dopisek nieczytelny] | Szeregowy | Uwagi |
| Drużyna łaczności baterii | 22km. | 8 | 15 [zmienione: 3/13/5] |
|
| Pluton łączności dyonu | 22km. [Zmienione na 44] |
8 [zmienione na 16] |
36 [6/32/11] |
|
| Pluton łączności p.s.l'u | 44 | 16 | 35 [6/32/17] |
|
| Razem w p.a.l'u | 374 km. | 136 | 278 [57/245/95] |
Łączność w pułku artylerii sowieckiej. [dopisek (p.a.l)]
Pułk artylerii posiada: drużynę łączności drutowej
drużynę łączności radiowej
drużynę łączności z piechotą
2 patrole łączności z lotnikiem
Skład łączności drutowej stanowią:
3-4 patrole tel. o ogólnym stanie [„1” zmienione na „7”] podof. i 16 telef.
Skład drużyny łączności radio stanowią:
3 patrole radio o ogólnym stanie 4 podof. I 7 telef.
Łączność z lotnikiem stanowią: 2 patrole łączności o ogólnym stanie
1 podof. i 5 telef.
Sprzęt:
3 stacje radio
2-3 łącznic
1 aparat tel. 4 liniowy
18-20 aparat. Brzęczyk. Tel.
40km. Drutu
1 kompl. Płacht sygnal. Tożsamości
Dyon artylerii posiada: drużynę łączności drutowej
drużynę łączności radio
drużynę łączności z piechotą
1 patrol łączności z lotnikiem
Skład łączności drutowej stanowią 3-4 patrole tel. o ogólnym stanie 2 podof. i 20 telef.
Skład drużyny łączności radiowej stanowią:
3 patrole radio o ogólnym stanie 4 podof. i 7 radiotelef.
Łączność z lotnikiem stanowi 1 patrol o składzie 1 podof. i 2 telef.
Sprzęt:
4-5 radioaparat.
2 łącznice
14-16 aparat tel. brzęczyk.
32-36 km. drutu
1 kompl. płacht sygnal. Tożsamości
8 kompl. flag. sygnal.
[„2” zmienione na „3”] biedki
[dopisek: 1 aparat sygn. świetl.]
Bateria artylerii posiada: drużynę łączności
pluton łączności z piechotą
Skład drużyny łączności stanowią:
3 patrole tel. o ogólnym stanie 1 podof. i 14 telef.
2 patrole radio o ogólnym stanie 1 podof i [„6” zmienione na „5”] radiotelef.
Skład plutonu łączności z piechotą stanowią:
2 patrole telef. o ogólnym składzie 7 telef.
1 patrol radio w składzie 1 podof. i 2 telef.
Sprzęt:
3 radioaparat.
12-14 aparat tel. brzęczyk.
16-20 km. drutu
2 aparat. sygnal. świetl.
8 kompl. flag. sygnal.
3 biedki.
Dokument pozyskał: Jędrzej Korbal
Opracował: Konrad Maraszek
