Biblioteczka » Intendentura

Opis koszuli żołnierskiej - 1923
Opis koszuli żołnierskiej - 1923

Poniżej publikujemy dokument znajdujący się w zbiorach archiwalnych Wojskowego Biura Historycznego w Rembertowie, odnależiony przez członków naszego Stowarzyszenia. Zachowano pisownie oryginalną.

 


 

Koszula żołnierska winna być zrobiona z przepisowej tkaniny bawełnianej i w wykonaniu ściśle odpowiadać zatwierdzonemu i opieczętowanemu wzorowi.

 

Koszula składa się z przedniej i tylnej połaci, 2 rękawów, 2 klinów rękawowych, podwójnego karczka, kołnierzyka, 2 mankiecików, 2 listewek prawej i lewej oraz 5-ciu płóciennych lub nicianych guzików.

 

Sykrojone połacie, przednią i tylną obrębia się dołem oraz po bokach na wysokości 14 cm., przyczem szerokość obrębka wynosi ½ cm. i następnie do tylnej połaci przyszywa się pojedynczy karczek.

 

Przednią połać rozcina się od wykroju szyji w dół i 1 cm. w lewo od linji środkowej na długości 26 – 29 cm., zależnie od wielkości koszuli. Do lewej strony rozcięcia przyszywa się lewą listewkę szer. 7 ½. cm., o 5 cm. dłuższą od rozcięcia, do prawej zaś - prawą listewkę szer. 5 cm., o 3 cm. dłuższą od rozcięcia.

 

Prawą listewkę po przyszyciu odpuszcza się na 1 cm. następnie przewija się na zewnątrz i podwijając drugi brzeg ½. cm. przyszywa się całą listewkę wokoło. Lewą listewkę zakańcza się w ząb i przeszywa. Obie listewki w stanie gotowym winny posiadać szer. 3. cm. W lewej listewce pośrodku w równych odległościach od siebie i końcy rozcięcia znajdują się dwie pionowo rozcięte dziurki o długości 1 ½ cm. każda.

 

W prawej listewce w pośrodku przyszywa się 2 płócienne lub niciane guziki o ø 10 - 12 m/m., odpowiednio do dziurek w lewej listewce. Koniec rozcięcia wzmacnia się rygielkiem ½ cm. długości. Tak wykończone połacie zszywa się z sobą na ramionach szwem zwykłym, następnie nakłada drugi karczek na wierzch pierwszego, podwija ½ cm. na ramionach i tylnej połaci i przyszywa. Kołnierzyk składa się z dwóch jednakowych wykroi zszytych z sobą górą i po bokach, lub też kroi się w całości. Jedną dolną częścią przyszywa się kołnierz do wykroju szyi wywraca podwijając ½ cm., drugą dolną część kołnierzyka i wokoło przeszywa. Kołnierzyk winien być zrobiony od góry ku dołowi ścięty tak, aby w całości dołem był o 1 cm. dłuższy niż góra. Z lewej strony strony kołnierzyka w pośrodku tegoż w linji poziomej w od brzegu 1 ½ cm. znajduje się dziurka długości 1 ½ cm., z prawej strony kołnierzyka w odległości 2 cm. od brzegu jest odpowiednio do dziurki przyszyty guzik płócienny lub niciany o ø 10 - 12 m/m. Kołnierzyk w stanie gotowym posiada 3 cm. wysokości.

 

Wykroje rękawów zszywa się z wykrojami klinów rękawowych szwem płaski, następnie obrębia się brzegi rękawa i klin rękawowego od dolnego brzegu ku górze na długości 11 cm.

 

Mankieciki podwójne zszywa się dołem i po bokach szwem zwykłym i przyszywa się do dołu rękawa jedną częścią, następnie wywraca, podwija drugą połowę mankiecika ½ cm. i przeszywa wokoło. Szerokość mankiecika w stanie gotowym wynosi 3 cm. W pośrodku mankiecika w linji poziomej na wierzchnim końcu w odległości 1 ½ cm. od brzegu znajduje się dziurka długości. 1 ½ cm., w spodnim zaś odpowiednio do dziurki przyszyty jest guziczek płócienny lub nicienny ø 10 – 12 m/m. Mankieciki mogą być krojone w całości.

 

Tak sporządzone rękawy, wszywa się do pachy koszuli od przedniej ku tylnej połaci szwem płaskim. W ten sposób załączone rękawy z połaciami koszuli, zszywa się szwem płaskim od rozporka rękawa, długości 14 cm, wzwyż do pachy, następnie boki połaci przedniej i tylnej aż ku dołowi zostawiając w dolnej części już obrębione rozporki długości 14 cm. we wszystkich wielkościach.

 

Rozporki rękawów i boków koszuli umocowane są rygielkami długości ½ cm. każdy.

 

Cała koszula winna być uszyta starannie, nićmi maszynowemi Nr. 30 – 40 koloru białego, ściegiem 5 na 1 cm. przy szyciu na nożnej maszynie lub 4 na 1 cm. przy szyciu na maszynie motorowej.

 

Wszystkie dziurki obrabia się nićmi maszynowemi Nr. 30 – 40, koloru białego, ręcznie lub maszynowo 16 ściegów na 1 cm. i zakańcza się mocnymi rygielkami.

 

Guziki koszulowe o ø 10 – 12 m/m. winny być przyszyte nićmi białemi Nr. 10. złożonemi podwójnie lub też nićmi Nr. 30 – 40 złożonemi poczwórnie, nie mniej niż 6-ma ściegami.

 

Koszule żołnierskie wykonywa się 4 wielkości w następującym stosunku procentowym:

  • Nr. 1 - 15%

  • Nr. 2 - 30%

  • Nr. 3 - 40%

  • Nr. 4 - 15%

Waga gotowej koszuli w gramach:

  • Wielkość I. około 320 gr,

  • Wielkość II. około 343  gr,

  • Wielkość III. około 376 gr,

  • Wielkość IV. około 399 gr.

                                                                                        Z a t w i e r d z a m

SZEF KOMISJI MUNDUROWEJ:                  SZEF DEPARTAMENTU VII. INTEDEN

       /-/ M. MAJEWSKI                                           /-/ LITWINOWICZ
               płk.int.                                                             płk.int.

Dnia 8.I.1923 r.
 

 

TABELA Głównych wymiarów koszuli żołnierskiej w am. w stanie gotowym Cz. I.

Wielkość koszuli

Nr

Połać tylna Połać przednia Rękaw
Długość od karczka Szerokość pod pachą i u dołu Rozporek po bokach Długość od ramienia Szerokość pod pachą i u dołu Rozporek po bokach Długość od ramienia do mankietka Szer. pod pachą Szer. u dołu
1. 80 64 13 75 64 13 52 48 27
2. 85 66 13 80 66 13 54 50 29
3. 90 68 14 85 68 14 56 52 31
4. 95 70 14 90 70 14 58 54 33

 

 

TABELA Głównych wymiarów koszuli żołnierskiej w am. w stanie gotowym Cz. II.

 

Wielkość koszuli

Nr

Karczek Mankiet Kołnierz Listewka
Długość Wysokość Wysokość na ramien. Szerokość u dołu Długość Wysokość Długość do dziurki do guzika Wysokość Prawa Lewa
Dług. Szer. Dług. Szer.
1. 45 10 1/2 6 16 24 3 38 3 26 3 27 3
2. 46 11 6 1/2 16 1/2 26 3 40 3 27 3 28 3
3. 48 11 1/2 7 17 1/2 28 3 42 3 28 3 29 3
4. 50 12 7 1/2 18 30 3 44 3 29 3 30 3

 

 

Składowe części wykonania koszuli żołnierskiej

 

Nazwa wykroju Sztuk Materiał Rysunek
Połać przednia 1 Płótno
Połać tylna 1 Płótno
Rękaw z klinem 2 Płótno
Karczek 2 Płótno
Kołnierz 1-2 Płótno
Mankiet 1-2 Płótno
Listewka prawa 1 Płótno
Listewka lewa 1 Płótno

 


 

 

 


Warning: Unknown: write failed: No space left on device (28) in Unknown on line 0

Warning: Unknown: Failed to write session data (files). Please verify that the current setting of session.save_path is correct () in Unknown on line 0